Door Casper Broekaart
Tijdens de omgevingswandeling van vrijdag 5 november gingen diverse inwonersinitiatieven, maatschappelijke organisaties, projectontwikkelaars en ambtenaren met elkaar op ontdekkingstocht op de Willem Arntz Hoeve in Den Dolder. Met korte presentaties stelden de verschillende partijen zichzelf voor en deelden zij hun ambities voor de toekomst: Een mooie basis om verder op te bouwen.
Van WA Hoeve naar woonwijk Bosch & Hei
Dat er een hoop gaat veranderen in het gebied is duidelijk. Onder de noemer Bosch en Hei wordt er in de toekomst een nieuwe woonwijk gebouwd. Projectontwikkelaar BPD heeft de historische middenas opgekocht en de eerste saneer- en sloopwerkzaamheden zijn reeds uitgevoerd. Hoe de transitie precies verder gestalte gaat krijgen, hoe cultuur een duurzame bestemming gaat krijgen in het gebied en hoe inwonersinitiatieven in het ontwerpproces kunnen participeren, zal de komende periode verder uitkristalliseren. Een vijftiental organisaties wandelde alvast een stuk in de juiste richting en zocht verbinding met elkaar tijdens deze eerste omgevingswandeling. Foto: Initiatiefnemers van Wij 3.0 Den Dolder vertellen over de Bloementuin, het eetcafé en de andere initiatieven die zij organiseren op de WA Hoeve.
Wandelen als middel tot verbinding
Door een omgevingswandeling te organiseren namen Stichting Klank, Toeven op de Hoeve, Stichting P’arts, Kunstenhuis De Bilt-Zeist, Stichting Waardevol en Tuinderij Uit de Kluiten samen met cultuurmakelaar Casper Broekaart het initiatief om partijen bij elkaar te brengen. Het concept is simpel: wandel langs verschillende plekken en ga met elkaar in gesprek. Het doel hierbij is om kennis te maken en elkaar informeren over plannen en ambities. Foto: Marian Kesler en Joanne van Winsen vertellen geïnteresseerden, waaronder wijkwethouder Sander Jansen, over de toekomstplannen voor Tuinderij Uit de Kluiten.
Het verleden
Van oudsher was er een sterke binding tussen de bewoners van het dorp Den Dolder en die van de Willem Arntz Hoeve, in de volksmond nog door velen nog altijd aangeduid als ‘de stichting’. Na een turbulente periode van veranderingen in de zorg (o.a. het scheiden van VGZ en GGZ), het aantrekken van samenwerkingspartners zonder binding met het dorp en het bedienen van nieuwe patiëntgroepen (met o.a. verslavingsproblematiek en de forensische zorg) ontstond een kloof tussen het dorp en de gebruikers van het terrein. Foto: In de gehoorzaal, die momenteel door Stichting P’arts ingezet wordt als expositie-ruimte, worden we door voorzitter Anke Weeda en de rest van het bestuur warm ontvangen. In verschillende andere panden op het terrein faciliteert P’arts atelierruimtes voor meer dan vijftig kunstenaars.
De toekomst
Het versterken van de sociale infrastructuur en het leggen van verbindingen tussen het terrein en het dorp op een vroeg moment in het proces, verbeteren de leefbaarheid nu en in de toekomst. Van daaruit kunnen de antwoorden geformuleerd worden op de onderliggende vragen op het gebied van leefbaarheid, veiligheid en het imago van Bosch & Hei. Foto: Voorzitter Bonnie Kirkels van Stichting Klank leidt de groep rond door het Deltagebouw waar naast 50 creatieve ondernemers ook de oefenruimtes van Stichting Waardevol gehuisvest zijn.
Wat er al is
Sinds enkele jaren maken verscheidene kleinschalige ondernemingen en culturele, duurzame en creatieve initiatieven gebruik van de leegstaande panden die middels leegstandsbeheer daarvoor worden aangeboden. Sommigen slechts tijdelijk, anderen voor langere perioden. Inmiddels is aangetoond dat deze mix van creatief en sociaal kapitaal een positief effect heeft op de leefbaarheid van het terrein zelf, maar ook van toegevoegde waarde is voor het dorp als geheel.
Hiermee krijgt een deel van de gebiedsvisie al handen en voeten. In de gebiedsvisie is te lezen dat het terrein moet verworden tot: een unieke historische plek in de natuur met een ruimtelijke mix van wonen, werken, zorg, cultuur en recreatie in een dorpse setting. Foto: Initiatiefnemers Roelof Hovenkamp, Jan en Willem Nederstigt vertellen over de verschillende initiatieven van Stichting Waardevol waaronder de filmzaal Dollywood en de Deltastudio’s.
Ruimte voor onderzoek en experiment
Om de kern van de gebiedsvisie tot volle wasdom te laten komen moet Bosch & Hei ook in de toekomst ruimte blijven bieden voor ontmoeting, recreatie en cultuur. Verschillende betrokkenen hebben inmiddels de wens uitgesproken om de huidige bedrijvigheid en de culturele identiteit van het gebied door te willen ontwikkelen en die te faciliteren met vindingrijke aanvullingen op het bestaande aanbod. Voor het concretiseren van de definitieve werkvorm is reeds contact gelegd met partijen zoals De Plaatsmaker en de KNHM Foundation.
Er vormen zich steeds concretere plannen om een ontwerpend onderzoek te starten waarin diverse belanghebbenden (inwoners, projectontwikkelaar BPD, zorginstellingen, gemeente, provincie, kennisinstellingen en diverse culturele collectieven) onderzoeken hoe en waarmee een programma-aanbod kan worden gerealiseerd dat de leefbaarheid en veiligheid van het terrein vergroot en het imago verbetert. Op de langere termijn kan dit de basis vormen waarop vanuit verbondenheid en gedeeld eigenaarschap wordt gebouwd aan het kloppende en culturele hart van Bosch & Hei, Den Dolder en de regio. Foto: Initiatiefnemers Koen en Dees Wilgehof-Sodaar ontvangen de groep in het Carré atelier en delen hun ambitie om vanuit het online platform Toeven op de Hoeve gezamenlijk programma te gaan maken.
En hoe verder?
Tijdens de wandeling werden er over en weer contactgegevens uitgewisseld en ontstonden de eerste ideeën voor het ontwikkelen van een gezamenlijke programmering richting de zomer van 2022. Zo ontstond het idee om een streekmarkt te organiseren en Spraken andere initiatieven over een cultureel zomerfestival als nieuwe traditie voor Den Dolder.
De betrokken initiatieven spraken af om in het voorjaar nogmaals een omgevingswandeling te organiseren, hierbij nog meer initiatieven uit te nodigen en ook inhoudelijke programma te maken met korte optredens, workshops en presentaties. Er is een app-groep gestart waarop initiatiefnemers elkaar kunnen informeren en gemakkelijk met elkaar contact kunnen opnemen.
